مستربچ مشکی (سیاه) یک ماده‌ی متمرکز از رنگدانه ها و افزودنی ها است که برای ایجاد رنگ مشکی یکنواخت و با کیفیت در محصولات پلاستیکی استفاده می‌شود. این محصول به صورت گرانول های کوچک تولید می‌شود و حاوی رنگدانه مشکی (اغلب کربن بلک یا دوده) است. کربن بلک به دلیل ویژگی‌های خاص خود مانند مقاومت در برابر اشعه UV، توانایی بالا در ایجاد رنگ مشکی عمیق و قیمت مناسب، انتخاب اصلی برای تولید مستربچ های مشکی است. این مستربچ ها با پایه پلیمرهایی مثل پلی اتیلن و پلی پروپیلن تولید می‌شوند و نه تنها رنگ، بلکه خواص مکانیکی و مقاومت محصولات پلاستیکی را نیز بهبود می‌بخشند. مستربچ مشکی در فرایند قالب گیری محصولات پلاستیکی، تولید لوله های پلی اتیلن و فیلم های بسته بندی سیم و کابل بسیار کاربردی است. با اینکه مستربچ سیاه می تواند از دوده 5 تا 42 % اختلاط کند، اما بیشترین دوده مرسوم برای برای مخلوط کردن با مواد اولیه، حدود 42% است.
کاربرد مستربچ مشکی در صنایع مختلف چیست؟
مستربچ مشکی به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود در صنایع مختلف کاربردهای گسترده‌ای دارد:
- صنعت بسته بندی: از مستربچ مشکی در تولید فیلم‌های پلاستیکی و انواع بسته بندی پلاستیکی مثل کیسه و بطری برای بسته بندی های محافظ و ایمن استفاده می شود.
- صنعت لوله سازی: لوله های پلی اتیلن با مستربچ مشکی، برای استفاده در شرایط سخت مانند نور خورشید و عوامل محیطی طراحی می‌شوند.
- صنایع الکترونیک: در تولید قطعات مشکی براق و مقاوم برای لوازم الکترونیکی مانند میکسر، قهوه ساز، جاروبرقی، تلویزیون، ماشین لباسشویی و ... از مستربچ مشکی استفاده می شود.
- صنایع خانگی: مستربچ مشکی در تولید وسایل خانگی مشکی رنگ که ظاهر شیک و مقاومتی بالا دارند، کاربرد دارد.
- صنعت خودروسازی: مستربچ مشکی در تولید قطعات داخلی و خارجی خودروها که نیاز به مقاومت بالا و رنگ مشکی عمیق دارند، به کار برده می شود.
- صنعت کشاورزی: مستربچ سیاه در تولید محصولات کشاورزی مانند لوله های آبیاری، برزنت های کشاورزی، فیلم های گلخانه‌ای و ابزارهای حفاظت از محصولات، که نیاز به مقاومت در برابر اشعه UV و رنگ مشکی دارن، نیز کاربردی است.
انواع مستربچ مشکی
مستربچ مشکی به دو دسته مات و براق تقسیم می شود.
مستربچ مشکی براق
مستربچ مشکی براق نوعی از مستربچ است که علاوه بر رنگ دهی قوی، به محصول نهایی براقیت خاصی می‌بخشد. این مستربچ برای صنایعی که به دنبال تولید محصولات با ظاهری زیبا و براق هستند، بسیار مناسب است. استفاده از مستربچ مشکی براق در محصولاتی مانند قطعات تزئینی، وسایل الکترونیکی و لوازم خانگی باعث می‌شود که این محصولات نه تنها به لحاظ عملکردی، بلکه از نظر زیبایی نیز برجسته باشند.
مستربچ مشکی مات
مستربچ مشکی مات برای محصولات و تجهیزاتی که نیاز به ظاهری مات و بدون برق و بازتاب نور دارند، مثل لوله ها، اتصالات و قطعات صنعتی به کار برده می شود. مستربچ مشکی مات می تواند باعث ایجاد رنگی جذاب و ذغالی شدن محصول شود. مستربچ مشکی مات در صنعت کشاورزی، صنعت ساخت خودرو، صنعت بسته بندی، تولید لوله های سیاه و ... کاربرد دارد.
مزایای استفاده از مستربچ سیاه چیست؟
استفاده از مستربچ مشکی در تولید محصولات پلاستیکی مزایای زیادی دارد؛ از جمله:
- کاربردی در تولید فیلم
- محافظت از محصولات پلاستیکی در برابر اشعه UV و نور
- افزودن تیرگی یا روشنایی در محصول نهایی
- جلوگیری از جمع شدن دود و بوی بد ناشی از بالا رفتن دمای فرایند
- افزایش مقاومت محصول نهایی در برابر حرارات
- داشتن مقاومت بالاتر در برابر رطوبت
- توزیع یکنواخت رنگ
- قابلیت استفاده در دستگاه اکسترودر و دستگاه تزریق پلاستیک
- بهبود خواص مکانیکی مانند مقاومت کششی و سایشی محصولات
- امکان کنترل دقیق مقدار مصرف مستربچ
مشخصات مهم مستربچ سیاه
هنگام خرید مستربچ مشکی باید موارد زیر را مدنظر قرار دهید.
- درصد دوده یا کربن بلک تا 50 %
- سازگاری با پایه مواد اولیه مانند پلی اتیلن یا پلی پروپیلن
- داشتن کیفیت ثابت
- رنگدهی مطلوب
- نوع رزین حامل
- میزان رطوبت موجود در مخلوط
- ابعاد و پراکندگی ذرات
- سطح براق یا مات
مستربچ مشکی پلی اتیلن چیست؟
مستربچ مشکی پلی اتیلن به‌طور ویژه برای رنگ آمیزی انواع پلی اتیلن (PE) مانند LDPE، HDPE و LLDPE طراحی شده است. این مستربچ به شکل گرانول های کوچک و با پایه پلی اتیلن ساخته می‌شود که با پلیمر خام ترکیب شده و خواص مطلوبی مانند مقاومت بالا در برابر اشعه ماوراءبنفش (UV) و رنگ یکنواخت ایجاد می‌کند. کاربرد اصلی آن در تولید محصولات پلاستیکی مانند لوله‌های پلی اتیلن، فیلم‌های بسته بندی و قطعات صنعتی است. تولیدکنندگان این محصولات با استفاده از مستربچ مشکی پلی اتیلن می‌توانند به راحتی محصولات مشکی مقاوم و بادوام تولید کنند.
مستربچ مشکی ABS چیست؟
مستربچ مشکی ABS برای پلیمر ABS (ای بی اس) طراحی شده است و به محصول نهایی رنگ مشکی یکنواخت، درخشان و مقاوم می‌دهد. ABS به دلیل مقاومت در برابر ضربه، سبکی و خواص مکانیکی برتر، در صنایع مختلفی از جمله صنعت خودروسازی و تولید لوازم خانگی استفاده می‌شود. استفاده از مستربچ مشکی ABS در تولید قطعات مختلف نه تنها زیبایی ظاهری، بلکه دوام و مقاومت در برابر خراشیدگی را نیز تضمین می‌کند.
تولید مستربچ مشکی چگونه است؟
فرایند تولید مستربچ سیاه شامل ترکیب رنگدانه کربن بلک با پایه پلیمری (مانند پلی اتیلن، پلی پروپیلن یا ABS) است. ترکیب مستربچ با پلیمرها دارای 3 مرحله است:
1. آماده سازی
2. پراکنش
3. توزیع
ابتدا رنگدانه ها و مواد افزودنی به‌صورت دقیق در دستگاه‌های خاص مخلوط می‌شوند. سپس این ترکیب تحت فشار و دمای بالا در اکسترودر ذوب شده و به شکل گرانول‌های کوچک درمی‌آید. در نهایت، این گرانول ها بسته بندی و برای استفاده در صنایع مختلف آماده می‌شوند. کیفیت بالای مستربچ سیاه بستگی به ترکیب دقیق مواد اولیه و کنترل فرآیند تولید دارد که منجر به تولید محصولی یکنواخت و با کیفیت می‌شود.
قیمت مستربچ مشکی
قیمت مستربچ مشکی به چندین عامل بستگی دارد؛ عواملی مانند:
1. درصد کربن بلک (دوده)
2. کیفیت و نوع پایه پلیمری
3. کیفیت پخش رنگ و قدرت پخش رنگدانه ها
4. افزودنی‌های خاص برای بهبود خواص مکانیکی یا مقاومت در برابر UV
5. کشور و برند سازنده مانند آلمان و آمریکا معمولاً قیمت بیشتری دارند.
6. هزینه های تولید مانند انرژی، نیروی کار و حمل و نقل نیز بر قیمت مستربچ تأثیرگذارند.
7. نوسانات ارزی