گرانول نوعی ماده پلاستیکی به شکل دانه های کوچک است که در صنایع مختلف مانند لاستیک سازی، تولید مواد پلاستیکی و ... استفاده می‌شود. در صنعت پلاستیک، گرانول ها را داخل دستگاه‌هایی به نام دستگاه اکسترودر یا تزریق می‌ریزند تا ذوب شده و به اشکال مختلفی مانند بطری، لوله، کیسه و قطعات مختلف تبدیل شوند. گرانول ها به دلیل اینکه به راحتی ذوب شده و شکل پذیر هستند، در تولید بسیاری از وسایل پلاستیکی که هر روز از آنها استفاده می‌کنیم، کاربرد دارند.
خرید و فروش گرانول جزو مسائل مهمی است که تولیدکنندگان گرانول همیشه با آن سر و کار دارند. برای اینکه خریدی مطمئن داشته باشید، باید به نکات مختلفی مثل قیمت گرانول و مواردی که بر کیفیت آن تأثیر می‌گذارد، توجه کنید. سوالاتی مثل "از کجا قیمت مناسب بگیرم؟" یا " آیا قیمتی که به من پیشنهاد شده، منصفانه است؟" همیشه ذهن خریداران را درگیر می‌کند. در ادامه به نکات مهمی که باید هنگام خرید و فروش گرانول در نظر گرفته شود، پرداخته شده است.
کاربرد گرانول چیست؟
گرانول به عنوان مواد اولیه در صنایع مختلفی از جمله صنعت پلاستیک، صنعت غذا، صنعت کشاورزی، صنعت الکترونیک، صنعت شیمیایی و ... به کار برده می‌شود. یکی از کاربردهای مهم آن، در تولید گرانول نایلون یا همان گرانول پلی آمید (PA) است. از گرانول نایلون در ساخت قطعاتی مثل چرخ دنده، بلبرینگ، تولید الیاف نایلونی، ساخت قطعات لوازم خانگی مانند اجاق گاز، میکسر، ماشین لباسشویی و ... استفاده می‌شود. گرانول ABS به دلیل داشتن مقاومت زیاد در مقابل ضربه، برای تولید قطعات خودرو و تجهیزات و لوازم خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. گرانول PP یا همان پلی پروپیلن به دلیل سبکی و مقاومت شیمیایی که دارد، معمولا در صنعت بسته بندی و تولید محصولات پزشکی کاربرد دارد. به طور کلی هرکدام از انواع آنها بر اساس ویژگی هایی که دارند برای بهبود کیفیت و کارایی تجهیزات و محصولات در صنایع مختلفی کاربردی هستند.
انواع گرانول
در ادامه انواع گرانول بر اساس نوع پلیمر معرفی شده اند.
- گرانول پلی اتیلن (PE): یکی از رایج‌ترین انواع پلاستیک‌ها که برای تولید محصولات مانند کیسه‌های پلاستیکی، لوله‌ها و ظروف استفاده می‌شود، گرانول پلی اتیلن است. قیمت پلی اتیلن بسیار مقرون به صرفه است. پلی اتیلن (PE) و گرانول پلی پروپیلن (PP) قیمت‌های نسبتاً مشابهی دارند و جزو ارزان‌ترین پلیمرها محسوب می‌شوند، چون تولید گسترده و کاربردهای عمومی دارند.
- گرانول پلی پروپیلن (PP): این نوع برای تولید محصولاتی مانند بسته بندی مواد غذایی، قطعات خودرو و لوازم خانگی استفاده می‌شود. همچنین گرانول PP مقاوم به حرارت و سبک است.
- گرانول پلی استایرن (PS): PS معمولاً در تولید محصولاتی سبک مانند ظروف یکبار مصرف و عایق های حرارتی کاربرد دارد. این نوع گرانول انعطاف پذیری و شفافیت بالایی دارد. به طور معمول قیمت PS از PE و PP بیشتر است، اما نسبت به PET قیمت کمتری دارد.
- گرانول پت (PET): بیشتر در ساخت بطری نوشیدنی و الیاف مصنوعی از گرانول پت استفاده می‌شود. پت به دلیل شفافیت و داشتن قابلیت بازیافت بالا، محبوب است. PET به دلیل داشتن ویژگی های بازیافتی و استفاده زیاد در صنعت بسته بندی، معمولاً از بقیه گرانول ها گران‌تر است.
- گرانول پی وی سی (PVC): برای تولید لوله، پنجره پلاستیکی و پوشش های کابل استفاده می‌شود. PVC مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی دارد و طول عمر طولانی نیز دارد. قیمت گرانول پی وی سی بسته به کاربرد (مثلاً سخت یا نرم بودن PVC) متغیر است، اما معمولاً از PET ارزان‌تر است.
هر کدام از این گرانول‌ها با توجه به کاربرد و خواص‌شان در صنایع مختلف استفاده می‌شوند.
روش تولید گرانول چگونه است؟
گرانول به منظور استفاده در صنایع مختلف ابتدا باید ذوب و سپس شکل دهی شود. این فرایند می‌تواند به اشکال مختلفی انجام شود که در ادامه چند روش متداول تولید گرانول معرفی شده اند:
1. روش برش زیر آب (Underwater Cutting): در این روش، ابتدا مواد را ذوب می‌کنند و سپس از صافی عبور می‌دهند. بعد از آن، مواد ذوب شده به زیر آب منتقل شده و در آنجا به سرعت برش داده می‌شوند.
2. روش برش با رینگ (Water Ring Cutting): در روش برش با رینگ، گرانول ها به شکل دانه‌های عدس در می‌آیند. سپس آب بسیار سردی در اطراف مخزن در حال جریان است که به راحتی باعث برش گرانول ها می‌شود.
3. تولید از طریق خشک کردن (Hot Die Face Cutting): در این روش، پس از ذوب شدن مواد و عبور از توری های ریز، آنها از مسیرهای لوله مانند عبور می‌کنند. این مسیرها باعث می‌شود که مواد سرد شده و سپس برش بخورند.
4. توسط دستگاه اکسترودر: تولید گرانول با دستگاه اکسترودر یکی از ساده ترین و متداول ترین شیوه‌ها برای تولید است. در این فرایند، از دستگاه اکسترودر یا ماشین‌آلات مخصوص تولید استفاده می‌شود.
5. تولید گرانول از مواد بازیافتی: گرانول‌های نو از مواد خام جدید و پلیمرهای تازه تولید می‌شوند، در حالی که گرانول بازیافتی از پلاستیک‌های مصرف شده که جمع آوری، تمیز و بازپردازش شده‌اند، ساخته می‌شود. معمولاً نو از نظر کیفیت و دوام بهتر از بازیافتی است و قیمت بالاتری نیز دارد.
این روش‌ها به تولید گرانول کمک می‌کنند تا در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرد و ویژگی‌های خاص خود را داشته باشد.
قیمت دستگاه تولید گرانول (اکسترودر)
گرانول ساز یا اکسترودر دستگاهی است که وظیفه اصلی آن تولید است. فرایند کار اکسترودر مشابه عملکرد چرخ گوشت است. ابتدا مواد پلاستیکی نو یا بازیافتی (که بعد از جمع آوری، شستشو و خرد شدن آماده شده‌اند) وارد دستگاه می‌شوند. سپس این مواد تحت فشار و حرارت بالا ذوب می‌شوند. مواد مذاب به قطعات کوچکتر برش خورده و در نهایت به شکل دانه های گرانول در می‌آیند. پس از آن، با استفاده از یک سیستم خنک کننده، خنک می‌شوند. در مرحله آخر، گرانول ها غربال و جداسازی شده تا مطابق با استانداردها باشند. قیمت دستگاه اکسترودر به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ عواملی نظیر ظرفیت تولید، نوع و کیفیت مواد، تکنولوژی دستگاه، برند و کشور سازنده، خدمات پس از فروش و غیره.
قیمت دستگاه تولید گرانول لاستیک
دستگاه تولید گرانول لاستیک، که با عنوان اکسترودر لاستیک نیز شناخته می‌شود، نوعی دستگاه اکسترودر است که برای تولید گرانول های لاستیکی از مواد اولیه‌ای مانند لاستیک های بازیافتی و نو طراحی شده است. دستگاه تولید گرانول لاستیک با استفاده از فشار و حرارت، مواد لاستیکی را ذوب کرده و به شکل گرانول درمی‌آورد. فرایند تولید معمولاً شامل مراحل ذوب، برش و خنک سازی است. قیمت دستگاه تولید گرانول لاستیک متناسب با ویژگی‌ها و مشخصات فنی آن متفاوت است و معمولاً می‌تواند از چند ده میلیون تومان تا چند میلیارد تومان متغیر باشد.
قیمت گرانول امروز
به طور کلی امکان اعلام قیمت گرانول به صورت روزانه وجود ندارد چون این قیمت ها روزانه تحت تاثیر بالا و پایین شدن قیمت ارز قرار می گیرند. اما می توان برای پیش بینی قیمت هر کیلو گرانول به برخی عوامل کلیدی توجه داشت. در ادامه برخی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت گرانول معرفی شده اند.
- نوع گرانول: همانطور که پیش تر گفته شد، گرانول دارای انواع مختلفی مانند پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی استر، پت (pet) و غیره است که نوع آن بر قیمت نهایی تاثیرگذار است.
- قیمت جهانی مواد اولیه: قیمت گرانول به دلایل مختلفی همیشه در حال تغییر است. نوسانات بازار جهانی مواد اولیه و تغییرات ارز در ایران به شدت روی قیمت تأثیر می‌گذارد. به همین علت، قبل از خرید، مهم است که از قیمت گرانول امروز آگاه باشید و پس از مقایسه قیمت و کیفیت میان تأمین کنندگان مختلف، تصمیم نهایی را بگیرید.
- کیفیت مواد اولیه در تولید گرانول: یکی دیگر از عوامل مهم در تعیین قیمت ، کیفیت مواد اولیه مورد استفاده در تولید آن است. می‌تواند از مواد نو یا بازیافتی تولید شود، که این موضوع تأثیر زیادی بر روی قیمت نهایی فروش گرانول دارد. مواد بازیافتی به سه دسته آف 1، آف 2 و آف 3 تقسیم می‌شوند؛ آف 1 بالاترین کیفیت را دارد و آف 3 پایین ترین کیفیت را دارد. هرچقدر کیفیت مواد اولیه بهتر باشد، قیمت محصول هم افزایش پیدا می‌کند.
- روش تولید گرانول: روش های مختلفی برای تولید وجود دارد که قیمت هر روش تولید با دیگری متفاوت است. به عنوان مثال روش برش زیر آب، روش برش با رینگ، تولید توسط دستگاه اکسترودر و تولید از طریق خشک کردن جزو روش های تولید هستند که بر این عامل هم بر قیمت گرانول تاثیرگذار است.
- رنگ مصرفی: گرانول‌های بی رنگ معمولاً گران ترین نوع هستند و بعد از آن رنگ های روشن مثل زرد و آبی محبوبیت و قیمت بیشتری دارند، از طرفی رنگ های تیره ارزان‌ترند.
- خلوص مواد: خلوص مواد گرانولی از طریق آزمایش هایی مانند تست خاکستر (برای ناخالصی های غیر پلیمری) و تست DST (برای ناخالصی های پلیمری) بررسی می‌شود. طبیعی است هرچقدر خالص‌تر باشد، قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود.
فروش گرانول پلاستیک
خرید و فروش گرانول می‌تواند هم به صورت حضوری و هم به صورت اینترنتی از طریق سایت‌های فروش تجهیزات صنعتی انجام شود. این رویکرد به تولیدکنندگان این امکان را می‌دهد که به راحتی به مرکز فروش گرانول در تهران یا سایر شهرها مراجعه کنند یا از طریق اینترنت با تولید کننده گرانول نایلون بازیافتی و انواع دیگر ارتباط برقرار کنند. همچنین، کارخانه‌های تولید گرانول می‌توانند محصولات خود را به آسانی عرضه کنند و نیازهای مختلف بازار را تأمین نمایند. بنابراین، با توجه به امکانات موجود، تولیدکنندگان و خریداران می‌توانند به راحتی به اطلاعات و محصولات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند و از فرایند خرید و فروش گرانول پلاستیک بهره‌مند شوند.