پلی پروپیلن (PP) یکی از مواد اولیه پلاستیکی است که به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد مانند وزن سبک، مقاومت در برابر حرارت، انعطاف پذیری، استحکام بالا، غیر سمی، قابل بازیافت و غیره، در صنایع مختلفی به کار برده می‌شوند. پلی پروپیلن نوعی پلیمر ترموپلاستیک است که منشأ نفتی دارد. مواد پلاستیک ppدر گریدهای مختلفی به کار برده می‌شوند؛ از جمله گرید تزریقی، گرید الیاف، گرید فیلم و شیت، گرید پایپ، گرید غذایی، گرید نساجی، گرید پتروشیمی و غیره. پلی پروپیلن در صنایع مختلفی از جمله صنعت ساختمان، بسته بندی، تولید فیلم، تجهیزات آزمایشگاهی، خودروسازی و ... کاربرد دارد. بسیاری هنگام خرید پلی پروپیلن با نام های گرانول پلی پروپیلن و کامپاند پلی پروپیلن نیز مواجه می‌شوند و مهم است بدانید که این سه باهم فرق دارند.
تفاوت پلی پروپیلن با گرانول پلی پروپیلن و کامپاند پلی پروپیلن
پلی پروپیلن (PP) ماده خام پلیمری است که به صورت پودر تولید میشود. گرانول پلی پروپیلن، همان pp است که به شکل دانه های کوچک برای استفاده راحت تر در ماشین‌آلات به کار برده میشود. از گرانول پ پ معمولا برای قالب گیری محصولات پلاستیکی و تولید الیاف استفاده میشود. کامپاند پلی پروپیلن، pp ترکیب شده با افزودنی ها (ادتیوها) یا تقویت کننده‌ها برای بهبود ویژگی‌های پلیمرها مانند استحکام یا انعطاف پذیری است.
انواع پلی پروپیلن
پلی پروپیلن در انواع مختلفی تولید میشود که با توجه به خواص و نیاز صنایع، انتخاب میشود. در ادامه انواع پلی پروپیلن معرفی شده است.
1. پلی پروپیلن هموپلیمر (Homopolymer): این نوع pp فقط از مونومر پروپیلن ساخته شده و بیشترین کاربرد را دارد و در محصولاتی که به مقاومت بالای مکانیکی نیاز دارند، استفاده میشود. هموپلیمر PP یک سیستم دوفازی است چون دارای مناطق کریستالی و آمورف است و با اضافه کردن افزودنی ها در تولید الیاف، فیلم، ورق و در کل کاربردهای قالب گیری تزریقی از آن استفاده میشود.
2. پلی پروپیلن کوپلیمر (Copolymer): کوپلیمر از پروپیلن و اتیلن ساخته شده و با نام پ پ شیمیایی نیز شناخته میشود. همچنین به دلیل انعطاف پذیری و مقاومت بالاتر در برابر ضربه، در تولید محصولات پیچیده‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد. کوپلیمر خود به دو زیردسته پلی پروپیلن رندوم یا کوپلیمر تصادفی (Random Copolymer) و پلی پروپیلن IMPACT-BLOCK تقسیم میشود. پلی پروپیلن رندوم (Random Copolymer) در بسته بندی و ظروفی که شفافیت و انعطاف بیشتری نیاز دارند، به کار می‌رود.
کاربرد پلی پروپیلن در صنایع مختلف
- صنعت بسته بندی مانند ظروف یکبار مصرف، کیسه ها، فیلم ها و بطری ها
- صنعت نساجی و تولید فیبر مانند لباس و فرش
- تجهیزات آزمایشگاهی و پزشکی مانند سرنگ، ایمپلنت و کیسه های خونی
- صنعت خودروسازی مانند سپر، داشبورد و پنل های داخلی
- صنعت راه و ساختمان مانند مصالح ساختمانی و عایق ها
- تولید لوازم خانگی مانند ظروف غذا، بشقاب ها، مبلمان و سطل ها
- لوله ها و اتصالات مانند لوله های آب و فاضلاب و لوله های زهکشی
- لوازم التحریر مانند پوشه، نوار چسب و گیره
- صنایع هوا و فضا مانند قطعات سبک و مقاوم در هواپیماها، قطعات عایق حرارتی و صندلی‌های مخصوص
- وسایل کنترل رادیویی مانند دستگاه‌های کنترل رادیویی و ارتباطی، جعبه ها و کیس های محافظتی برای تجهیزات ارتباطی
- صنعت تولید برق مانند عایق بندی کابل ها و تجهیزات برقی و سیم ها و قطعات عایق الکتریکی
- قالب گیری تزریقی مانند اسباب بازی ها
انواع پیکربندی PP
پلی پروپیلن (PP) به سه پیکربندی فضایی اصلی تقسیم میشود؛ از جمله ایزوتاکتیک iPP، سیندیوتاکتیک sPP و اتاکتیک aPP.
- ایزوتاکتیک (iPP): ایزوتاکتیک پلی پروپیلن (iPP) از نظر ساختار منظم و متقارن است که باعث ایجاد ساختاری متبلور و مقاوم در برابر حرارت میشود. iPP برای تولید محصولاتی مانند ظروف یکبار مصرف، لوله ها، قطعات خودرو و الیاف استفاده میشود.iPP به صورت گرانول یا پودر به بازار عرضه میشود.
- سیندیوتاکتیک (sPP): سیندیوتاکتیک پلی پروپیلن (sPP) دارای انعطاف پذیری و شفافیت بیشتری نسبت به iPP است و مقاومت خوبی در برابر شکستگی و ضربه دارد. از sPP برای تولید فیلم های بسته بندی و لوازم پزشکی مانند سرنگ و کیسه های خونی استفاده میشود. این نوع PP به صورت ورق و فیلم یا گرانول به فروش می‌رسد.
- اتاکتیک (aPP): اتاکتیک پلی پروپیلن (aPP) دارای ساختاری نامنظم است که مانع از تبلور آن میشود. در نتیجه aPP حالت چسبناک دارد و معمولا در تولید چسب های صنعتی، درزگیرها و پوشش‌های مقاوم به حرارت به کار برده میشود.
در بازار نیز aPP به شکل مایع یا نیمه جامد به فروش می‌رسد.
این پیکربندی های مختلف پ پ، امکان استفاده از این ماده را برای تولید محصولات مختلف فراهم می‌کند، و مشتریان با توجه به نیاز صنعتی خود می‌توانند نسبت به انتخاب نوع مناسب pp اقدام کنند.
دلایل تغییرات قیمت پلی پروپیلن
- قیمت نفت خام: نوسانات قیمت نفت خام تاثیر زیادی بر قیمت پلی پروپیلن دارد. چون نفت خام ماده اولیه تولید pp است.
- شکل ظاهری: PP هم به صورت پودری تولید میشود هم به صورت گرانول و کامپاند. برای تولید گرانول و کامپاند افزودنی و تقویت کننده هایی به پ پ اضافه میشود که باعث افزایش قیمت آن میشود.
- گرید: گریدهای مختلف پ پ از جمله گرید غذایی، گرید نساجی و گرید صنعتی هرکدام قیمت‌های متفاوتی دارند. همچنین گرید پ پ به دو دسته آن گرید و آف گرید هم تقسیم میشود که مواد آن گرید کیفیت و خواص بهتری دارند. قیمت پلی پروپیلن گرید آف طبق قیمت پلی پروپیلن گرید آن تعیین میشود. کیفیت و ویژگی‌های گرید آف 1 نزدیک به گرید آن است و قیمت آن معمولاً 90 درصد قیمت آن گرید است. آف 2 کیفیت کمتری نسبت به آف 1 دارد و با قیمت حدود 80 درصد آن گرید عرضه میشود. آف 3 پایین ترین کیفیت را دارد و قیمت آن حدود 60 درصد قیمت آن گرید است.
- درصد خلوص: طبیعتا قیمت مواد پلیمری خالص بیشتر از مواد ناخالص است. وجود ناخالصی در ترکیب مواد پلاستیکی، باعث کاهش مقاومت پلیمری شده و شکنندگی آنها را نیز افزایش می‌دهد.
- کشور تولید کننده: کشورهای اصلی تولیدکننده پلی پروپیلن شامل چین، ایالات متحده آمریکا، هند، آلمان و کره جنوبی هستند. این کشورها به دلیل دسترسی به منابع نفت و گاز، فناوری پیشرفته و صنایع پتروشیمی قوی، به عنوان تولیدکنندگان اصلی پ پ محسوب می‌شوند. مواد اولیه تولیدی در کشورهای مختلف از کیفیت و قیمت های متفاوتی برخوردارند.
- نوع و وزن بسته بندی: پ پ بسته بندی شده در کیسه‌های مختلف با وزن‌های متفاوت ارائه میشود که قیمت آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
فروش پلی پروپیلن
فروش پلی پروپیلن به روش های مختلفی از جمله عمده فروشی، خرده فروشی، به صورت حضوری و اینترنتی صورت می‌گیرد. در روش فروش عمده پلی پروپیلن، شرکت های تولیدی و صنعتی مقدار زیادی از pp را به صورت عمده خریداری می‌کنند؛ این روش به دلیل کاهش هزینه های تولید و حمل و نقل، برای خریداران و فروشندگان به صرفه تر است. روش خرده فروشی برای مشتریانی به صرفه تر است که به مقادیر کمتری از pp نیاز دارند. معمولا فروشگاه های آنلاین که به فروش تخصصی مواد اولیه صنعتی مشغولند، از خرده فروشی استفاده می‌کنند. فروش اینترنتی مزایای زیادی دارد؛ از جمله صرفه جویی در زمان، دسترسی به فروشندگان مختلف از سراسر کشور و امکان مقایسه قیمت ها و انتخاب بهترین گزینه. روش های دیگر فروش پلی پروپیلن مانند خرید مستقیم از کارخانه یا از طریق واسطه ها نیز وجود دارد که خریداران باید با توجه به نیازهای خود و با درنظر گرفتن مزایا و معایب هر روش، بهترین روش را انتخاب کنند.