غلطک لاستیکی که با نام رول لاستیکی نیز شناخته میشود، مانند ضربه گیرها، یک لوله استوانه ای شکل است که از یک هسته مرکزی فلزی یا پلاستیکی تشکیل شده و دور آن با لایه ای از لاستیک پوشیده شده است. این لایه لاستیکی از جنس های مختلفی مانند لاستیک طبیعی، مصنوعی، EPDM، سیلیکون، نئوپرن و یا پلی یورتان است. غلطک لاستیکی در صنایع مختلفی مانند صنعت چاپ، مواد غذایی، نساجی، بسته بندی، فولاد و ... کاربرد دارد. غلطک لاستیکی در بهبود فرایندهای تولید و انتقال و ایجاد حرکت نقش مهمی دارد. غلتک‌های لاستیکی در ابعاد، قطرها و پیکربندی های مختلفی طراحی و تولید می‌شوند تا با نیازهای خاص هر کاربرد سازگار باشند.
انواع غلطک لاستیکی
- لاستیک طبیعی (NR): لاستیک طبیعی انعطاف پذیری بالایی دارد و در برابر سایش و پارگی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد. با این حال، در برابر مواد شیمیایی قوی، نور خورشید (اشعه UV) و دماهای خیلی بالا یا خیلی پایین، مقاومت کمتری دارد.
- لاستیک نیتریل (NBR): نیتریل در برابر روغن، سوخت و مواد شیمیایی و همچنین در برابر سایش و پارگی بسیار مقاوم است. اما در دماهای خیلی بالا ممکن است انعطاف و رفتار ضربه‌ای آن کاهش پیدا کند.
- لاستیک اپی دی ام (EPDM): EPDM در برابر آب، نور خورشید، اکسیژن و مواد شیمیایی مقاوم است و در برابر سایش و پارگی هم دوام بالایی دارد. اما در شرایط حرارتی خیلی پایین ممکن است انعطاف پذیری و مقاومت ضربه‌ای آن کم شود.
- لاستیک سیلیکون (VMQ): سیلیکون برای تحمل دماهای بسیار بالا و پایین عالی است و در برابر اشعه UV و مواد شیمیایی مقاومت خوبی دارد. البته نسبت به برخی دیگر از لاستیک‌ها، در برابر سایش و پارگی ضعیف‌تر عمل میکند.
- لاستیک فلوروکربن (FKM): لاستیک فلوروکربن مقاومت بالایی در برابر حرارت، روغن، سوخت و مواد شیمیایی دارد و همچنین در برابر سایش و پارگی بسیار با دوام است. تنها نقطه ضعف آن، هزینه بالا و قیمت نسبتا گرانش است.
کاربرد غلطک های لاستیکی چیست؟
- صنعت چاپ: در صنعت چاپ از غلطک لاستیکی برای انتقال و توزیع یکنواخت جوهر از صفحه چاپ به زیرلایه مثل کاغذ و فیلم استفاده میشود.
- صنعت کاغذ و بسته بندی: غلتک های لاستیکی در ماشین های پردازش کاغذ مانند دستگاه چاپ و تجهیزات صحافی استفاده می‌شوند. کاربرد غلطک لاستیکی در صنعت کاغذ و بسته بندی برای جابه‌جایی و رول کردن کاغذ و مقوا است. همچنین برای لمینیت کردن، روکش کردن و فرم دادن به مواد بسته بندی از غلطک لاستیکی استفاده میشود.
- صنعت نساجی: غلطک لاستیکی در صنعت نساجی برای رنگرزی، چاپ و تکمیل پارچه کاربرد دارد. به خصوص در دستگاه‌های رول کردن پارچه، برای هدایت مواد بدون آسیب رساندن به بافت آنها از غلطک لاستیکی استفاده میشود.
- صنعت مواد غذایی: در اکثر کارخانجات، از انواع غلطک لاستیکی برای انتقال مواد غذایی در خط تولید و بسته بندی استفاده میشود.
- صنایع فولاد: در صنعت فولاد برای نورد کردن ورق های فولادی یا لوله ها، از غلتک لاستیکی استفاده میشود.
مزایای استفاده از غلطک لاستیکی چیست؟
- انعطاف پذیری بالا: غلتک‌های لاستیکی انعطاف پذیری مناسبی دارند و می‌توانند به خوبی با سطوح مختلف تماس پیدا کنند.
- خواص ارتجاعی: خاصیت ارتجاعی لاستیک، غلطک های لاستیکی را از غلطک های فلزی متمایز میکند. غلطک لاستیکی می‌تواند به راحتی به شکل اولیه خود بازگردد، اما غلتک فلزی ممکن است خراشیده، فرو رفته یا ترک بردارد. این ویژگی به غلتک های لاستیکی کمک میکند تا ضربه و فشار را بهتر تحمل کنند.
- کاهش سروصدا و لرزش: غلتک‌های لاستیکی می‌توانند به جذب لرزش و کاهش صدا در خطوط تولید کمک کنند.
- مقاومت در برابر سایش و خوردگی: ترکیبات لاستیکی مورد استفاده در غلتک‌ها و اصطکاک بالا باعث افزایش عمر مفید آنها در شرایط مختلف میشود و برای انتقال مواد روی سطوح ناهموار بسیار مناسب است.
- عدم آسیب به سطح مواد: به دلیل نرمی و انعطاف لاستیک، غلتک‌های لاستیکی به مواد حساس مانند پارچه و کاغذ آسیب نمی‌رسانند.
- عمر طولانی: به دلیل داشتن ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی، غلتک‌های لاستیکی دوام بیشتری نسبت به غلتک‌های فلزی دارند و در برابر خرابی و سایش مقاوم تر هستند.
غلتک های لاستیکی از ویژگی‌ها و خواص مفید الاستومرها بهره می‌برند، مانند مقاومت در برابر ضربه، جذب شوک، فشار و انعطاف، مقاومت در برابر سایش و مواد شیمیایی، اصطکاک بالا و درجه سختی قابل تنظیم. این ویژگی ها باعث میشود که غلتک های لاستیکی برای جابه‌جایی و انتقال محصولات تولیدی بدون آسیب به خودشان یا کالاها، در مقایسه با غلتک‌های فلزی، مناسب تر باشند. همچنین، پوشش لاستیکی این غلتک‌ها را می‌توان ترمیم یا عوض کرد تا طول عمر بیشتری داشته باشند.
قیمت غلطک لاستیکی
هنگام خرید غلطک لاستیکی باید به تناسب قیمت و ویژگی های مهم آن دقت کرد؛ در ادامه برخی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت غلتک لاستیکی معرفی شده است.
جنس محصول: جنس غلطک باید با نوع ماده ای که جابه‌جا میکند، سازگار باشد. مثلا برای انتقال و حرکت مواد خورنده، باید از غلطک لاستیکی مقاوم در برابر مواد شیمیایی استفاده کرد. به طور کلی غلطک های لاستیکی از جنس های مختلفی مانند NBR، سیلیکون و نئوپرن و ... تولید می‌شوند که قیمت هرکدام با دیگری متفاوت است.
برند و شرکت تولیدی: برخی از بهترین تولیدکنندگان غلتک لاستیکی عبارتند از Kody Rube-tech Controls Pvt. Ltd و Advance Rubber. با خرید از برندهای معتبر می‌توانید از کیفیت بالای محصول اطمینان حاصل کنید.
فرایند: سختی غلطک باید با فرایندی که در آن به کار برده میشود، تطابق داشته باشد. مثلا برای نورد کردن مواد نازک باید از غلطکی با سختی کم استفاده کرد.
شرایط محیطی: غلطک لاستیکی باید با شرایط محیط و دمایی که در آن کار میکند، سازگار باشد. به عنوان مثال، اگر قرار است غلطک در معرض دمای خیلی بالا یا خیلی پایین یا در معرض مواد شیمیایی خشن باشد، باید از غلطکی استفاده کرد که در برابر این شرایط مقاوم است.
در مجموع، غلطک لاستیکی یک ابزار کارآمد در صنایع مختلف است که با توجه به نیازهای خاص هر صنعت، در انواع و با خواص متفاوتی تولید میشود و انتخاب صحیح آن می‌تواند بهره‌وری و کیفیت تولید جهت انتقال و جابه‌جایی محصولات مختلف را به طور قابل توجهی افزایش دهد.