دستگاه اکسترودر شکلات یکی از تجهیزات پیشرفته در صنعت شکلات‌سازی است که برای اکستروژن و شکل‌دهی به شکلات آب‌شده به اشکال مختلف مانند بار، میله‌ها و اشکال دیگر استفاده می‌شود. این دستگاه به گونه‌ای طراحی شده که شکلات را ذوب و مخلوط کرده و سپس از طریق قالب یا نازل عبور می‌دهد تا شکل مورد نظر ایجاد شود. برخی از این دستگاه‌ها قابلیت مغزدار کردن محصولات را نیز دارند، به این معنی که می‌توانند مغزهایی مانند کرم ، کارامل یا مغزهای دیگر را به داخل شکلات اضافه کنند. به همین علت، به دستگاه اکسترودر، دستگاه گرانول ساز نیز گفته می‌شود.
دستگاه گرانول ساز معمولاً دارای دو قسمت یا دو نازل است: یکی برای اکسترود کردن شکلات خارجی و دیگری برای تزریق مغز داخل شکلات. استفاده از دستگاه اکسترودر گرانول ساز به این صورت است که شکلات نیمه‌جامد از طریق نازل خارجی اکسترود می‌شود تا پوسته‌ی شکلاتی شکل گیرد. همزمان، مغز مورد نظر از طریق نازل داخلی تزریق می‌شود. سپس محصول به طول‌های دلخواه بریده می‌شود و ممکن است نیاز به سرد کردن یا مراحل دیگری برای تثبیت شکلات و مغز آن باشد. این دستگاه‌ها برای تولید انواع محصولات مغزدار مانند شکلات‌های مغزدار، شکلات‌های پر شده با کارامل یا کرم‌های مختلف استفاده می‌شوند.
انواع دستگاه اکسترودر شکلات
دستگاه‌های اکسترودر شکلات به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: اکسترودرهای سرد و اکسترودرهای داغ.
دستگاه اکسترودر سرد
اکسترودرهای سرد برای شکل‌دهی به شکلات در دمای اتاق یا کمی پایین تر، معمولاً بین 30-35 درجه سانتیگراد استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها برای تولید محصولات حساس به حرارت مانند شکلات‌های پر شده با مغزهای حساس به گرما مناسب هستند. فرآیند کار این دستگاه‌ها به گونه‌ای است که شکلات را در دمای پایین نگه داشته و سپس از طریق نازل‌ها شکل می‌دهد. شکلات در پردازش می شود. از آنجایی که شکلات به میزان قابل توجهی حرارت نمی‌یابد، طعم و عطر طبیعی دانه‌های کاکائو حفظ می‌شود و در نتیجه طعم شدیدتری را ایجاد می‌کند.
مزایا:
- مناسب برای شکلات‌های حساس به دما.
- حفظ طعم و کیفیت شکلات.
- مناسب برای تولید شکلات‌های مغزدار.
- حفظ عطر و طعم طبیعی دانه های کاکائو.
دستگاه اکسترودر داغ
اکسترودرهای داغ برای تولید شکلات در دماهای بالا معمولاً بین 40 تا 50 درجه سانتیگراد یا بالاتر طراحی شده‌اند. این دستگاه‌ها برای تولید محصولات شکلاتی که نیاز به حرارت بالا برای شکل‌دهی دارند، مناسب هستند. این نوع اکسترودرها قادر به تولید اشکال پیچیده‌تر و متنوع‌تر هستند. حرارت دادن شکلات می تواند طعم و عطر آن را تغییر دهد و به طور بالقوه باعث کاهش شدت یا تغییر طعم کلی محصول نهایی شود.
مزایا:
- مناسب برای تولید اشکال پیچیده.
- توانایی کار در دماهای بالا.
- افزایش سرعت تولید.
به طور کلی، اکستروژن سرد برای محصولات شکلاتی درجه یک یا با کیفیت ترجیح داده می شود، زیرا به حفظ یکپارچگی شکلات و حفظ طعم طبیعی آن کمک می کند. از سوی دیگر، اکستروژن گرم اغلب برای تولید انبوه یا برای محصولاتی که به ویژگی‌ها یا اشکال خاصی نیاز دارند، استفاده می‌شود.
مزایای استفاده از دستگاه اکسترودر شکلات چیست؟
استفاده از دستگاه اکسترودر شکلات مزایای فراوانی را برای تولیدکنندگان به همراه دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره شده است.
1. افزایش بهره‌وری: دستگاه اکسترودر شکلات به دلیل سرعت بالا در تولید و شکل‌دهی به شکلات، می‌تواند بهره‌وری را به طرز چشمگیری افزایش دهد.
2. تنوع محصولات: با استفاده از این دستگاه می‌توان انواع مختلفی از محصولات شکلاتی با اشکال و طعم‌های متنوع تولید کرد، از جمله محصولات مغزدار.
3. کیفیت بالای محصول: دستگاه اکسترودر شکلات با دقت بالا در کنترل دما و فرآیند تولید، منجر به تولید شکلات‌هایی با کیفیت بالا و یکنواخت می‌شود.
4. صرفه‌جویی در هزینه‌ها: به دلیل کارایی بالا و کاهش ضایعات، استفاده از این دستگاه می‌تواند به صرفه‌جویی در هزینه‌های تولید کمک کند.
5. بهبود در فرآیند تولید: این دستگاه با کاهش زمان تولید و نیاز به نیروی انسانی کمتر، فرآیند تولید را بهبود می‌بخشد.
قیمت دستگاه اکسترودر شکلات
قیمت دستگاه اکسترودر شکلات به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- ظرفیت تولید: دستگاه‌هایی با ظرفیت تولید بالاتر معمولاً قیمت بیشتری دارند.
- قابلیت‌ها و ویژگی‌ها: دستگاه‌های با قابلیت‌های پیشرفته مانند مغزدار کردن، کنترل دقیق دما و سرعت تولید، قیمت بالاتری دارند.
- مواد ساخت: کیفیت مواد به‌کار رفته در ساخت دستگاه بر قیمت آن تأثیر می‌گذارد. دستگاه‌های ساخته شده از مواد با دوام و مقاوم‌تر، معمولاً گران‌تر هستند.
- برند و تولیدکننده: برندهای معتبر و شناخته‌شده معمولاً دستگاه‌هایی با کیفیت بالاتر و قیمت بیشتر ارائه می‌دهند.
- خدمات پس از فروش: دستگاه‌هایی که همراه با خدمات پس از فروش بهتر و طولانی‌مدت‌تری ارائه می‌شوند، ممکن است قیمت بیشتری داشته باشند.
- تکنولوژی و نوآوری: دستگاه‌هایی که از تکنولوژی‌های نوین و پیشرفته استفاده می‌کنند، به دلیل پیچیدگی و کارایی بالا، قیمت بیشتری دارند.
با در نظر گرفتن این عوامل، خرید تجهیزات صنعتی از جمله دستگاه اکسترودر شکلات با توجه به نیازها و بودجه تولیدکننده می‌تواند به بهبود کیفیت و بهره‌وری تولید کمک کند.