سبوس برنج نوعی محصول جانبی است که از صیقل دادن و فرآوری برنج به دست می آید. منبع خوبی از فیبر برای دام ها است. فیبر های موجود در سبوس برنج به دام کمک می کند تا مواد مغذی را با سرعت بیشتر و با کارایی بهتر جذب کند. سبوس برنج از نظر پروتئین، چربی، فیبر و محتوای انرژی مشابه جو دوسر است و می تواند تا ۲۵ درصد در مخلوط غلات استفاده شود. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد سبوس برنج می تواند باعث مشکلات گوارشی مانند اسهال، انسداد روده و تحریک روده در دام ها شود.
بسیاری به اشتباه فکر می کنند سبوس برنج مناسب خوراک دام و طیور نیست اما آنها از شلتوک برنج که آسیاب شده استفاده می کنند. بنابراین حتما باید از سبوس برنج استفاده کنید. همچنین پیشنهاد می شود همانند سایر نهاده ها، سبوس برنج را در انبار و به دور از رطوبت، نور و آب باران نگهداری کنید. از جمله تولیدکنندگان سبوس برنج می توان به کشورهای هندوستان، پاکستان و ایران اشاره کرد. سبوس برنج را می توان به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل به خوک، مرغ، گاو، گوسفند و اسب تغذیه کرد.
سبوس برنج برای مرغ
سبوس برنج یک مکمل غذایی ارزشمند در تغذیه مرغ و طیور است که به رشد سریعتر عضلات آنها کمک می کند. همچنین ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر موجود در سبوس برنج به بهبود عملکرد آنزیمی، سلامت پوست و پر مرغ و طیور کمک هم کمک می کند. مقدار استفاده سبوس در جیره مرغ تخمگذار حدود 10 درصد پیشنهاد می شود. استفاده بیش از حد از آن در جیره می تواند مضرات قابل توجهی داشته باشد.
سبوس برنج برای اسب
مقدار انرژی سبوس برنج بسیار زیاد است و اسب با مصرف سبوس برنج مقدار کالری روزانه خود را از آن تأمین می کند. سبوس برنج به دلیل مقدار چربی بالا میزان اسید لینولئیک (امگا 6)، اسید آلفا لینولنیک (امگا 3) و اسیدهای چرب ضروری که اسب باید توسط جیره غذایی به دست بیاورد را تأمین می کند. از معایب سبوس برنج در تغذیه اسب می‌توان به میزان کم فسفر و کلسیم آن اشاره کرد که این موضوع چندان رضایت‌بخش نیست، زیرا اسب‌ها به دریافت سطوح بالای کلسیم و فسفر نیاز دارند. بنابراین ضروری است که سبوس برنج همراه با خوراک‌هایی که غنی از کلسیم و فسفر هستند، ترکیب و مورد استفاده قرار گیرد تا این کمبودها جبران شود. یکی از بهترین منابع تأمین کلسیم، یونجه است. علاوه بر این، سبوس برنج به دلیل خاصیت ملین قوی خود برای اسب‌هایی که دچار آسیب‌دیدگی شده‌اند، بسیار موثر و مفید می‌باشد.
سبوس برنج در خوراک گوسفندان
سبوس برنج دارای انرژی زیاد و پروتئین، سلولز، لیگنین و پنتوسان می باشد؛ به همین علت برای چاق کردن گوسفندانی که وزنشان پایین است، به کار برده می شود. همچنین استفاده از سبوس برنج در جیره غذایی گوسفند به تقویت استخوان هم کمک می کند. در سبوس برنج، فسفر و منگنز بالایی وجود دارد که از پوکی استخوان پیشگیری می کند.
فواید و مضرات سبوس برنج برای دام
در ادامه برخی از مهمترین فواید و مضرات سبوس برنج برای دام ها معرفی شده است.
فواید:
- تأمین فیبر جیره
- ترمیم و ساخت عضلات دام ها
- تأمین پروتئین، چربی، روی، مس، آهن، منیزیم، پتاسیم و ...
- تأمین ویتامین B
- کمک به هضم آسان تر غذا
- دارای خاصیت آنتی اکسیدان بالا
- قیمت کمتر نسبت به سبوس گندم و جو دامی
- استفاده درست و به اندازه از سبوس گندم باعث جلوگیری از مشکلات گوارشی و یبوست در دام می شود.
مضرات:
- مقدار بالای سیلیس در سبوس منجر به زخم شدن دهان دام می شود.
- میزان کم فسفر و کلسیم
- اسهال در گله دامی
- گرفتگی روده و سوزش روده
قیمت سبوس برنج برای دام
قیمت سبوس برنج در فصل برداشت برنج کمتر از بقیه ایام سال است. چون کارخانه داران برای انبار کردن سبوس جایی ندارند و با کمترین قیمت ممکن سبوس برنج را به فروش می رسانند. معمولا از مهر ماه قیمت سبوس برنج افزایش پیدا می کند. همچنین فصل سرما کم کم شروع می شود و قیمت سبوس برنج برای دام هم افزایش پیدا می کند. در ادامه برخی از عواملی که بر قیمت سبوس برنج دامی تاثیرگذار است، معرفی شده است:
1. خلوص یا ترکیب با پوست: اگر سبوس خالص باشد و با پوست برنج ترکیب نشده باشد، قیمت آن معمولاً بالاتر است. سبوس‌های ترکیب‌شده با پوست یا دیگر مواد اضافی معمولاً ارزان‌تر هستند.
2. وضعیت سلامت سبوس: سبوسی که سالم و بدون آلودگی به حشرات باشد، ارزش بیشتری دارد. سبوس‌های حشره‌زده یا آسیب‌دیده اغلب با قیمت کمتری عرضه می‌شوند.
3. تازگی سبوس: سبوس تازه معمولاً از قیمت بالاتری برخوردار است. سبوس کهنه یا سبوسی که مدت زیادی از برداشت آن گذشته باشد، قیمت پایین‌تری دارد.
4. بو و رطوبت: سبوس‌هایی که بوی نامطبوعی مثل دود، نم، یا رطوبت دارند، معمولاً با قیمتی کمتر به فروش می‌رسند، زیرا این بوها نشان‌دهنده کیفیت پایین‌تر محصول هستند.
5. محتوای دانه برنج: سبوس‌هایی که حاوی دانه‌های برنج باشند، به دلیل ارزش غذایی بالاتر، معمولاً گران‌تر هستند.
6. منطقه تولید: سبوس برنج از مناطقی مثل گیلان، مازندران و گلستان، یا سبوس وارداتی، ممکن است بسته به منطقه تولید یا کشور واردکننده، قیمت‌های متفاوتی داشته باشد. سبوس برنج مناطق شناخته‌شده به دلیل کیفیت بالاتر معمولاً با قیمت بیشتری به فروش می‌رسد.