تفاله چغندر قند محصول جانبی فرآیند تولید شکر از ریشه چغندر قند است. این محصول دو ماده غذایی با ارزش شامل تفاله و ملاس تولید می‌کند که هر دو می‌توانند به صورت جداگانه یا مخلوط با دیگر مواد خوراکی، برای تهیه انواع خوراک دام با کیفیت استفاده شوند. استفاده از تفاله چغندر قند در تغذیه دام ها باید از طریق فرموله کردن جیره و با در نظر گرفتن مقدار مورد نیاز غذایی گروه های مختلف تعیین شود. چغندر قند قبل از فرآوری یا استخراج قند هم می تواند در تغذیه دام ها استفاده شود. البته بهتر است برای جلوگیری از نفخ یا خفگی دام، چغندرها توسط دستگاه خردکن یا آسیاب به قطعات کوچکتری تبدیل شوند. تفاله چغندر قند به عنوان یک منبع غذایی مناسب برای گاوهای شیری، بره‌های پرواری، گوسفندان و مرغ استفاده می‌شود. این تفاله به دلیل محتوای غنی از فیبر و کلسیم، تغذیه‌ای با ارزش برای این حیوانات فراهم می‌کند.
مقدار استفاده از تفاله چغندر در خوراک دام چقدر است؟
در مورد استفاده از تفاله چغندر در تغذیه گوسفند و گاو محدودیتی وجود ندارد. با این حال، مصرف بیش از 50 درصد از جیره می‌تواند اشتها را در دام‌ها کاهش دهد. در گوسفندان معمولاً بین 1 تا 4.5 کیلوگرم تفاله تر در روز مصرف می‌شود.
انواع تفاله چغندرقند در خوراک دام
تفاله چغندر قند به دو شکل خشک و آبدار در خوراک دام مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوع خشک بیشتر برای استفاده‌های طولانی‌مدت و حمل و نقل آسان مناسب است، در حالی که نوع آبدار به صورت تازه و فوری مصرف می‌شود.
تفاله چغندر برای گاو شیر
در کشور ما، تفاله چغندرقند به طور گسترده‌ای در تغذیه گاوهای شیری برای افزایش کیفیت و کمیت شیر استفاده می‌شود. این تفاله به دلیل داشتن منبع غنی از کلسیم و طعم خوب، یک خوراک مناسب و مفید برای گاوهای شیری است که تاثیر زیادی در بالاتر بردن کیفیت شیر و افزایش آن دارد؛ به همین علت اغلب از تفاله چغندر به شکل های مختلف به صورت پرک و فشنگ در خوراک دام و گاوها استفاده می شود.
تفاله چغندر برای بره پرواری
بره‌هایی که از تفاله چغندر به صورت پلت و خشک استفاده می‌کنند، مستعد نفخ و خفگی هستند. بنابراین، برای کاهش این خطرات باید تفاله‌ها را خیسانده و سپس مصرف کرد. معمولاً تفاله چغندر به شکل پرک و فشنگ برای این منظور مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای خیساندن تفاله چغندر 2 برابر وزن تفاله ها به آنها باید آب اضافه کرد. افزودن تفاله چغندر به خوراک دام ها باید به صورت تدریجی انجام شود. به صورت کلی از جو به عنوان يك ماده انرژی‌زا در پرواربندی بره استفاده می‌شود. ولی از آنجایی که قيمت جو از قيمت تفاله چغندرقند بیشتر است، می توان به جای جو از تفاله چغندرقند در بره پرواری استفاده کرد.
خواص چغندر قند برای گوسفندان
تفاله چغندر قند به عنوان یک پری‌بیوتیک مناسب برای گوسفندان در نظر گرفته می‌شود. این تفاله با فیبر و انرژی بالا و مقدار زیاد کلسیم، به سلامت روده‌ها و بهبود رشد گوسفندان کمک می‌کند. فسفر در این تفاله بسیار کم است. انرژی موجود در تفاله چغندر بالا می باشد. در این تفاله مقدار ویتامین B و مواد معدنی کم است. تفاله چغندر قند می تواند به عنوان جایگزین بخشی از علوفه خشبی در جیره دام ها مورد استفاده قرار گیرد.
تفاله چغندر برای مرغ
تفاله چغندر در تغذیه مرغ‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تفاله به دلیل طعم مناسب و خواص تغذیه‌ای خود، می‌تواند به عنوان یک مکمل غذایی در جیره مرغ‌ها استفاده شود.
مضرات تفاله چغندر برای دام
مصرف بیش از حد تفاله چغندر می‌تواند باعث مشکلات گوارشی مانند نفخ و کاهش اشتها در دام‌ها شود. همچنین، اگر تفاله‌ها به درستی خیسانده نشوند، ممکن است خطر خفگی به وجود آید.
قیمت تفاله چغندر برای دام
قیمت تفاله چغندر برای دام معمولاً بر اساس عواملی مانند کیفیت محصول، میزان رطوبت، فصل برداشت و هزینه حمل و نقل تعیین می‌شود. این قیمت به صورت کیلویی محاسبه می‌شود و بسته به شرایط بازار، می‌تواند متغیر باشد. قیمت تفاله چغندر قند دامی در ایران به طور متوسط بین 5,000 تا 10,000 تومان به ازای هر کیلوگرم متغیر است. این قیمت ممکن است بر اساس عوامل مختلف ذکر شده در ابتدا تغییر کند.
همچنین تفاله چغندر قند وارداتی هم در بازار ایران وجود دارد. این تفاله‌ها معمولاً از کشورهای روسیه و برخی کشورهای اروپای شرقی وارد می‌شوند. قیمت تفاله چغندر وارداتی معمولاً به دلیل هزینه‌های حمل و نقل و تعرفه‌های گمرکی بالاتر از تفاله داخلی است. به همین دلیل، در بازار ایران، تفاله چغندر داخلی از لحاظ اقتصادی برای دامداران معمولاً مقرون به صرفه‌تر است. با این حال، قیمت‌ها ممکن است بسته به شرایط واردات، نرخ ارز، و میزان تقاضا نوسان داشته باشند.