صفر تا صد پرواربندی بره و دامداری گوسفندی
دامداری گوسفندی و دام سبک یکی از فعالیتهای اقتصادی پررونق در ایران است که با توجه به نیاز روزافزون به محصولات دامی، میتواند به عنوان یک منبع درآمد پایدار و پرسود در نظر گرفته شود. در این مقاله، به بررسی مراحل راه اندازی دامداری گوسفندی، معرفی تجهیزات صنعتی دامداری گوسفندی، هزینههای ساخت و احداث، تفاوتهای دام سبک و سنگین، و مزایا و معایب هر یک خواهیم پرداخت. همچنین، نگاهی به درآمدها و بهترین نژادهای گوسفندان چند قلوزا در ایران خواهیم داشت.
پرورش دام سبک چیست و چه فرقی با پرورش دام سنگین دارد؟
دام سبک به حیواناتی مانند گوسفند و بز اطلاق میشود که نسبت به دامهای سنگین مانند گاو و شتر وزن کمتری دارند و نگهداری و پرورش آنها نیز آسانتر و کمهزینهتر است.
دام سبک: شامل حیواناتی مانند گوسفند و بز میشود که برای گوشت، شیر و پشم آنها پرورش داده میشوند. پرورش دام سبک به فضای کمتری نیاز دارد و سریعتر به سوددهی میرسد.
دام سنگین: شامل دام هایی نظیر گاو و شتر است که بیشتر برای تولید شیر و گوشت پرورش داده میشوند. این دامها به فضای بیشتر و هزینههای نگهداری بالاتری نیاز دارند.
مراحل راه اندازی دامداری گوسفندی
- نقشه ساختمان دامداری گوسفندی
- مجوز دامداری گوسفندی
- تهیه تجهیزات و تاسیسات
راه اندازی دامداری گوسفندی نیازمند برنامهریزی دقیق و مراحل مشخصی است. در این بخش به برخی از این مراحل اشاره خواهیم کرد:
نقشه ساختمان دامداری گوسفندی: طراحی نقشه ساختمان دامداری گوسفندی باید با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی، فضای کافی برای نگهداری دامها، و امکانات بهداشتی مناسب انجام شود. نقشه دامداری گوسفندی که فضای تشکیل دهنده دامداری را نشان می دهد معمولا شامل آغل، بهاربند، انبار، قرنطینه، سیلو، دریچه های هوا، چاله ضد عفونی دام و … می شود. فضای لازم برای نگهداری هر راس گوسفند معمولا 1.2 متر فضای سرپوشیده و 1.6 متر فضای باز است.
مجوز دامداری گوسفندی: اخذ مجوز از سازمانهای ذیربط مانند وزارت جهاد کشاورزی و دامپزشکی برای شروع فعالیت دامداری الزامی است. این مجوز شامل بررسیهای مختلف از جمله بررسیهای بهداشتی، زیست محیطی و اقتصادی میباشد. برای راه اندازی دامداری گوسفندی باید انواع مجوزهای دامداری از جمله موافقت اصولی، پروانه تأسیس، پروانه بهره برداری و … را دریافت کرد.
تهیه تجهیزات و تاسیسات: تجهیزات لازم برای دامداری شامل آخور، آبشخور، سیستمهای تهویه و گرمایش، و تجهیزات بهداشتی است. همچنین، ساخت آغل و محل نگهداری دامها باید با دقت و بر اساس استانداردهای لازم انجام شود.
مهمترین تجهیزات گوسفندداری و لوازم دامداری
راهاندازی دامداری گوسفندی و دام سبک نیازمند تجهیزات و تاسیسات مناسبی است تا بهرهوری بالا و سلامت دامها تضمین شود. در ادامه به معرفی مهمترین تجهیزات ضروری برای راهاندازی یک دامداری گوسفندی میپردازیم:
آخور: ظرفهایی که برای تغذیه دامها مورد استفاده قرار میگیرند. آخور باید به گونهای طراحی شوند که دامها به راحتی بتوانند به خوراک دسترسی داشته باشند. بهتر است از آخور استفاده کنید که دارای محافظ برای جلوگیری از ورود بره به درون آخور باشد. همچنین ارتفاع آخور گوسفندی معمولا نباید بیشتر از 45 سانتی متر یعنی بیشتر از زیر سینه گوسفندان باشد.
آبشخور: تأمین آب تمیز و سالم برای دامها از ضروریات است. آبشخورها میتوانند اتوماتیک یا دستی باشند.
سیستمهای تهویه و گرمایش سالن دامداری
تهویه: تهویه مناسب برای جلوگیری از تجمع گازهای مضر و حفظ کیفیت هوا در آغلها حیاتی است.
گرمایش: در مناطق سردسیر، سیستمهای گرمایش برای حفظ دمای مناسب در فصول سرد مورد نیاز هستند.
تجهیزات بهداشتی و ضدعفونی برای راه اندازی دامداری
ضدعفونیکنندهها: برای حفظ بهداشت دامداری و جلوگیری از شیوع بیماریها، استفاده از ضدعفونیکنندههای مناسب ضروری است. همچنین تجهیزات دامداری گوسفندی مانند آخورها نیز باید برای جلوگیری از کپک زدن و آلودگی ها حتما تمیز و ضدعفونی شوند.
تجهیزات دامپزشکی: شامل سرنگها، داروها، و تجهیزات اولیه دامپزشکی برای انجام واکسیناسیون و درمان دامها می شود. همچنین حتما از تجربه و تخصص دامپزشک برای معاینه دام ها بهره ببرید.
ترازو و باسکول
برای اندازهگیری وزن دامها و کنترل رشد و سلامت آنها استفاده از ترازو و باسکولهای دقیق لازم است. متاسفانه در بسیاری از دامپروری های سنتی از ترازو برای تهیه غذای دام استفاده نمی کنند که این کار تبعات زیان باری را به همراه دارد. درحالیکه بالانس بودن جیره که با کمک ترازو امکان پذیر است، نقش خیلی مهمی در سودآوری دامداری دارد. داشتن ترازو مزایای دیگری مانند وزن گیری مرتب کله، اندازه گیری میزان شیر یا سایر محصولات لبنی که به فروش می رسانید هم دارد.
تجهیزات خوراکدهی و انبار خوراک
سیلو و انبار خوراک: ذخیرهسازی مناسب خوراک دامها به منظور جلوگیری از فساد و حفظ کیفیت آن اهمیت دارد.
ماشینهای خوراکدهی: دستگاههای خوراکدهی مکانیزه میتوانند به بهبود کارایی و کاهش زمان خوراکدهی کمک کنند.
محوطه و آغل دامداری
آغل: فضای نگهداری دامها باید به گونهای طراحی شود که دامها راحتی و ایمنی لازم را داشته باشند. آغلها باید فضای کافی برای حرکت دامها و دسترسی آسان به آب و خوراک فراهم کنند. کف جایگاه و فضای نگهداری گوسفندان باید خشک و بدون پشه و مگس باشد؛ می توانید برای این کار از خاک اره یا پوشال استفاده کنید.
محوطه بیرونی: برای چراگاه و فعالیتهای روزانه دامها، فضای باز و محصور مناسبی نیاز است. تلاش کنید تا گوسفندها و سایر دام های سبک در معرض نور خورشید به اندازه کافی قرار گیرند.
تجهیزات شیردوشی (در صورت پرورش نژادهای شیری): برای دامداریهایی که نژادهای شیری را پرورش میدهند، تجهیزات شیردوشی اتوماتیک یا دستی برای جمعآوری شیر ضروری است.
تراکتور و ادوات کشاورزی: برای آمادهسازی زمینهای چراگاه و حمل و نقل خوراک و کود استفاده میشوند.
دستگاههای برداشت و بستهبندی علوفه: برای تهیه و ذخیرهسازی علوفه به کار میروند.
تجهیزات ایمنی و حفاظت شخصی: تهیه لباس کار و تجهیزات حفاظتی شامل لباسهای کار، دستکش، بوت، و تجهیزات ایمنی برای حفاظت از دامدار و کارگران در برابر آسیبها و بیماریها ضروری است.
راهاندازی دامداری گوسفندی و دام سبک نیازمند تجهیزات و تاسیسات مناسبی است که بتوانند شرایط بهینهای برای پرورش و نگهداری دامها فراهم کنند. با تأمین تجهیزات مناسب و بهرهگیری از تکنولوژیهای مدرن، میتوان بهرهوری و سوددهی دامداری را افزایش داد و سلامت و رفاه دامها را تضمین کرد.
هزینههای ساخت و احداث دامداری گوسفندی و دام سبک
هزینههای مرتبط با ساخت و احداث دامداری گوسفندی و دام سبک به موارد متعددی بستگی دارد. این هزینهها شامل موارد زیر است:
- زمین و ساخت و ساز: هزینه خرید یا اجاره زمین و ساخت و ساز سوله و ساختمانها و تاسیسات مورد نیاز.
- تجهیزات و ابزارآلات: هزینه تهیه تجهیزات و ابزارآلات لازم برای نگهداری و پرورش دامها.
- مجوزها و بیمه: هزینههای مرتبط با اخذ مجوزهای لازم و بیمه دامها.
- هزینههای جاری: هزینههای مرتبط با تغذیه، دارو و واکسن، و سایر هزینههای جاری مانند نیروی انسانی.
با تغییر هر یک از موارد گفته شده مانند ابعاد سالن یا سوله دامداری، هزینه های ساخت دامداری گوسفندی نیز متفاوت خواهد شد. به عنوان مثال ساخت دامداری گوسفندی با استفاده از روش خرپایی هزینه کمتری نسبت به روش های دیگر دارد. سوله خرپایی، نوعی سوله سبک است که با اینکه وزن کمتری نسبت به سایر سوله ها دارد اما از مقاوت و استحکام بالایی برخوردار است. خرپا به سازه ای گفته می شود که اعضای آن به صورت مثلثی به هم وصل هستند. نوع دیگر سوله ها، سوله های تیر ورقی هستند که برای دهانه های کمتر از 18 متر مناسب هستند؛ سقف این نوع سوله ها به صورت هشتی ساخته می شود. بنابراین هزینه های گفته شده با توجه به ویژگی ها و نوع تجهیزات می توانند متغیر باشند.
بهترین دام برای پرورش! گاوداری بهتر است یا گوسفندداری؟ پرورش شترمرغ بهتر است یا گوسفند؟
انتخاب بهترین دام برای پرورش بستگی به شرایط و اهداف فرد دارد.
گوسفندداری: برای کسانی که به دنبال سوددهی سریع و فضای کمتر یا تولید پشم و افزایش سرمایه هستند، گوسفندداری گزینه مناسبی است.
گاوداری: برای افرادی که توانایی سرمایهگذاری بیشتری دارند و به دنبال تولید شیر و گوشت به مقدار زیاد هستند، گاوداری میتواند انتخاب خوبی باشد.
پرورش شترمرغ: شترمرغ نیز یکی از دامهای پرسود است که در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. اما نیاز به شرایط خاصی برای پرورش دارد و هزینههای اولیه بالاتری دارد.
مدت زمان پرواربندی بره
مدت زمان پرواربندی بره به نژاد، شرایط نگهداری و تغذیه دام بستگی دارد. به طور معمول، پرواربندی بره بین 3 تا 6 ماه طول میکشد تا به وزن و شرایط مطلوب برای عرضه به بازار برسد. در نهایت، راه اندازی دامداری گوسفندی و دام سبک با برنامهریزی دقیق و آگاهی از مراحل و هزینهها، میتواند یک فعالیت اقتصادی پرسود و پایدار باشد. با انتخاب نژاد مناسب و مدیریت بهینه، میتوان به سوددهی قابل توجهی دست یافت.
بهترین نژاد گوسفندان چند قلوزا
- نژاد رومانف
- نژاد آواسی
- نژاد سافولک
- نژاد شیری لاکن
- نژاد فین شیپ
در دنیای دامداری، انتخاب نژاد مناسب برای پرورش یکی از عوامل کلیدی در بهبود بهرهوری و سوددهی است. نژادهای چند قلوزا به دلیل توانایی در تولید تعداد بیشتر برهها در هر زایش، توجه بیشتری را به خود جلب کردهاند. در ادامه به بررسی برخی از بهترین نژادهای گوسفند چند قلوزا میپردازیم: نژاد رومانف، نژاد آواسی، نژاد سافولک، نژاد شیری لاکن، و نژاد فین شیپ.
1.نژاد رومانف: نژاد رومانف یکی از نژادهای بسیار معروف و چند قلوزای گوسفندان است که منشأ آن به روسیه بازمیگردد.
ویژگیها: این نژاد به دلیل نرخ بالای چند قلوزایی (معمولاً بین 3 تا 5 بره در هر زایش) و قدرت باروری بالا مشهور است. رومانفها دارای پوشش پشمی نسبتاً ضخیم و متراکم هستند که آنها را در برابر شرایط سرد محافظت میکند. گوسفند رمانف که در نوع خود بهترین گوسفندان چند قلوزا محسوب میشوند، دارای رکورد 9 قلو در کشور روسیه است.
مزایا: نرخ چند قلوزایی بالا، رشد سریع برهها، مقاومت بالا در برابر بیماریها.
معایب: کیفیت گوشت و پشم آنها ممکن است در مقایسه با برخی نژادهای دیگر پایینتر باشد.
2) نژاد آواسی: نژاد آواسی منشأ خاورمیانهای دارد و به ویژه در کشورهایی مانند ایران، عراق، و سوریه پرورش داده میشود.
ویژگیها: این نژاد به تولید شیر و گوشت با کیفیت معروف است و قابلیت چند قلوزایی نسبتاً بالایی دارد. برههای آواسی دارای رشد سریع هستند.
مزایا: تولید شیر و گوشت با کیفیت بالا، مقاومت در برابر شرایط محیطی گرم.
معایب: نرخ چند قلوزایی آن به اندازه رومانف نیست (معمولاً 1.5 تا 2 بره در هر زایش).
3) نژاد سافولک: سافولک یک نژاد انگلیسی است که به دلیل کیفیت بالای گوشت آن شناخته شده است.
ویژگیها: این نژاد معمولاً برای تولید گوشت پرورش داده میشود و توانایی چند قلوزایی خوبی دارد، اما به اندازه رومانف نیست.
مزایا: گوشت با کیفیت بالا، رشد سریع، مقاوم در برابر بیماریها.
معایب: نرخ چند قلوزایی کمتر از رومانف (معمولاً 1.5 تا 2 بره در هر زایش).
4) نژاد شیری لاکن: نژاد لاکن (Lacaune) از فرانسه منشأ میگیرد و به طور عمده برای تولید شیر پرورش داده میشود. معمولا عمده شیر صنعتی تولید شده در اروپا محصول نژاد شیری لاکن است.
ویژگیها: این نژاد به دلیل تولید بالای شیر معروف است و قابلیت چند قلوزایی خوبی دارد.
مزایا: تولید شیر زیاد با کیفیت بالا، نرخ چند قلوزایی مناسب.
معایب: حساسیت به شرایط محیطی نامساعد و نیاز به مدیریت دقیق.
5) نژاد فین شیپ: نژاد فین شیپ (Finnsheep) یا فینلندی به دلیل نرخ بسیار بالای چند قلوزایی خود شهرت دارد.
ویژگیها: این نژاد میتواند تا 5 بره در هر زایش داشته باشد و به دلیل باروری بالا و سرعت رشد سریع برهها مشهور است.
مزایا: نرخ بسیار بالای چند قلوزایی، رشد سریع برهها، مقاومت در برابر بیماریها.
معایب: کیفیت گوشت و پشم ممکن است به اندازه برخی نژادهای دیگر نباشد.
در ایران، برخی از نژادهای گوسفندان که به دلیل توانایی در زایش چند قلو مشهور هستند، به طور خاص مورد توجه قرار میگیرند. این نژادها به دلیل تولید گوشت و پشم با کیفیت بالا و قابلیتهای منحصر به فرد خود در صنعت دامداری ایران بسیار مهم هستند. نژادهای مهربان، شال، کردی و قشقایی از جمله نژادهای گوسفندان چند قلوزا در ایران هستند که به دلیل توانایی در زایش چند قلو و تولید گوشت و پشم با کیفیت بالا مورد توجه قرار میگیرند. انتخاب نژاد مناسب و استفاده از تکنیکهای مدیریتی خاص میتواند بهرهوری و سوددهی دامداری را افزایش دهد.
مقایسه نژادها
نرخ چند قلوزایی: رومانف و فین شیپ بالاترین نرخ چند قلوزایی را دارند، در حالی که آواسی و سافولک در سطح متوسطی قرار دارند.
کیفیت گوشت: سافولک به دلیل تولید گوشت با کیفیت بالا مشهور است، در حالی که کیفیت گوشت رومانف و فین شیپ ممکن است پایینتر باشد.
تولید شیر: لاکن و آواسی نژادهای برجستهای در تولید شیر هستند، با لاکن به دلیل تولید شیر زیاد و با کیفیت بالا شناخته میشود.
مقاومت در برابر شرایط محیطی: آواسی به شرایط گرم سازگارتر است، در حالی که رومانف برای شرایط سرد مناسبتر است.
انتخاب نژاد مناسب برای پرورش بستگی به اهداف دامدار و شرایط محیطی دارد. برای بهرهوری بالا در چند قلوزایی، نژادهای رومانف و فین شیپ گزینههای مناسبی هستند. اگر هدف تولید شیر با کیفیت بالا باشد، نژاد لاکن توصیه میشود. در نهایت، برای تولید گوشت با کیفیت بالا، نژاد سافولک انتخاب مناسبی است.
انواع روش های پرورش دام سبک
برای راهاندازی دامداری گوسفندی و دام سبک، دو روش اصلی پرورش وجود دارد که هر کدام دارای اهداف و ویژگیهای خاص خود هستند:
- پرورش دام به شیوه پرواربندی
هدف این روش، افزایش حداکثری تولید گوشت است. از جمله ویژگی ها پرورش به روش پرواربندی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
جیره غذایی تنظیمشده: دامها با استفاده از خوراکیهای مغذی و متعادل پرورش مییابند تا در کوتاهترین زمان ممکن چاق و پروار شوند.
رعایت اصول پرورشی: اصول و استانداردهای بهداشتی و مدیریتی بهدقت رعایت میشوند تا از بیماریها جلوگیری شود و رشد دامها بهینه شود.
سرمایهگذاری و تسهیلات: نیاز به سرمایهگذاری مناسب برای تهیه تجهیزات و فراهم کردن شرایط مطلوب پرورشی دارد. دولتها نیز میتوانند با ارائه تسهیلات مالی از این نوع پرورش حمایت کنند.
راندمان تولید: با بهرهگیری از این روش، تولید گوشت قرمز به صورت چشمگیری افزایش مییابد، و این میتواند به رفع نیازهای غذایی کشور کمک کند.
معایب:
نیاز به سرمایهگذاری بالا: هزینههای اولیه برای راهاندازی تجهیزات و تهیه خوراک مناسب ممکن است بالا باشد.
نیاز به مدیریت دقیق: برای دستیابی به نتایج مطلوب، مدیریت دقیق و حرفهای ضروری است.
- پرورش دام به شیوه داشتی
این روش، چندین هدف همزمان را دنبال می کند؛ از جمله تولید بره، گوشت، فرآوردههای لبنی، پشم، و پوست. از جمله ویژگی ها پرورش به روش داشتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تولید چندمنظوره: علاوه بر تولید بره برای افزایش تعداد دامها، تولید گوشت، شیر، پشم و سایر فرآوردههای دامی نیز مدنظر قرار میگیرد.
سنتی و بومی: این روش از دیرباز در کشور رواج داشته و به دلیل تطابق با شرایط محلی و بهرهگیری از منابع طبیعی منطقه، محبوبیت زیادی دارد.
تولید لبنیات: در این روش میتوان از شیر تولیدی برای تولید محصولات لبنی مختلف استفاده کرد که به نوبه خود میتواند درآمد دامدار را افزایش دهد.
تنوع درآمد: با تولید محصولات مختلف، درآمد دامدار از منابع گوناگون تامین میشود که میتواند پایداری اقتصادی را افزایش دهد.
معایب:
راندمان کمتر: نسبت به پرواربندی، ممکن است راندمان تولید گوشت کمتر باشد.
نیاز به مدیریت چندمنظوره: مدیریت دامداری داشتی پیچیدهتر است و نیاز به دانش و تجربه در زمینههای مختلف دارد.
تفاوتهای اصلی بین دو روش
هدف اصلی: در پرواربندی هدف اصلی تولید حداکثری گوشت است، در حالی که در داشتی تولید چندمنظوره و بهرهگیری از تمام محصولات دامی مدنظر قرار میگیرد.
مدت زمان و سرعت تولید: پرواربندی به دلیل استفاده از جیره غذایی خاص و مدیریت دقیق، زمان کوتاهتری برای تولید گوشت نیاز دارد؛ اما داشتی به دلیل تولید محصولات مختلف، زمان بیشتری برای دستیابی به اهداف متعدد نیاز دارد.
نوع سرمایهگذاری: پرواربندی نیاز به سرمایهگذاری اولیه بالاتر برای تجهیزات و خوراک دارد، در حالی که داشتی میتواند با سرمایهگذاری کمتر و بهرهگیری از منابع محلی انجام شود.
تنوع محصولات: در روش داشتی دامدار از تنوع محصولات بیشتری بهرهمند میشود که میتواند به کاهش ریسک اقتصادی کمک کند.
با انتخاب هر یک از این روشها و رعایت نکات مربوطه، دامداران میتوانند بهرهوری دامداری خود را افزایش دهند و از منابع موجود به بهترین شکل ممکن استفاده کنند.
عوامل زیان بار در گوسفندداری و پرورش دام سبک
- عوامل زیان بار که برای پرورش گوسفند و دامهای سبک ضرر دارد و دامداران نباید آنها را انجام دهند عبارتند از:
- عدم ایجاد جایگاه مناسب برای گوسفندان: نگهداری گوسفندان بدون فراهم کردن پناهگاهی مناسب باعث آسیب دیدن آنها در شرایط آب و هوایی نامناسب میشود.
- زمان بندی نامناسب برای بره زایی: برهزایی در فصول نامناسب میتواند منجر به سقط جنین در گوسفندان شود.
- فراهم نکردن جیره غذایی مناسب: عدم تامین خوراک کامل و مقوی برای گوسفندان باعث کاهش سلامت و بهرهوری دامها میشود.
- بارداری بیش از حد میش: بارداری متعدد میشها در یک بازه زمانی کوتاه، فشار زیادی به دام وارد کرده و منجر به تولد برههای نارس و ضعیف میشود.
- انتخاب نژاد نامناسب: انتخاب نژادهایی که با شرایط جغرافیایی منطقه سازگاری ندارند، موجب کاهش بهرهوری و افزایش مشکلات پرورشی میشود.
- ضدعفونی نکردن محیط نگهداری: عدم ضدعفونی محیط و پیشگیری از بیماریها میتواند منجر به شیوع بیماریهای مختلف در بین گوسفندان شود.
- عدم چیدن مرتب پشم: نچیدن پشم گوسفندان به صورت مرتب میتواند باعث مشکلات بهداشتی و کاهش کیفیت پشم شود.
- عدم سمچینی: نچیدن سم گوسفندان به موقع باعث ایجاد مشکلات در حرکت و افزایش خطر عفونتهای سم میشود.
- استخدام نکردن افراد ماهر و دلسوز: بهرهگیری از نیروی انسانی غیرماهر و غیرمسئول میتواند موجب بروز مشکلات متعدد در مدیریت گله شود.
- نداشتن تواناییهای بازاریابی: عدم توانایی در بازاریابی و ایجاد رابطه با مشتریها میتواند باعث کاهش فروش و سوددهی دامداری شود.
با رعایت این نکات و جلوگیری از انجام این کارها، دامداران میتوانند سلامت و بهرهوری گوسفندان خود را افزایش دهند و از زیانهای احتمالی جلوگیری کنند.
درآمد دامداری گوسفندی
دامداری گوسفندی میتواند منبع درآمد خوبی باشد. درآمد حاصل از گوسفندداری به عوامل مختلفی مانند تعداد دامها، نوع نژاد، شرایط بازار و مدیریت دامداری بستگی دارد.
سود بره پرواری در سال ۱۴۰۳: پیشبینی میشود که سود حاصل از پرواربندی بره در سال ۱۴۰۳ با توجه به تقاضای بالای بازار و قیمت مناسب گوشت، به طور قابل توجهی افزایش یابد.
پرسودترین پرورش دام: در حال حاضر، پرواربندی بره یکی از پرسودترین روشهای پرورش دام در ایران محسوب میشود. گاهی اوقات برای افزایش سودآوری گله لازم است تا دام های پیر، بیمار یا کم بازده را حذف کرد. گاهی اوقات هم برای گسترش کسب و کار، دامداران مجبور به حذف دام می شوند که این نوع حذف، حذف اختیاری دام از گله است.
راهاندازی دامداری گوسفندی و دام سبک نیازمند تأمین تجهیزات و ماشینآلات متنوعی است که بهرهوری و سوددهی این صنعت را افزایش میدهند. فروشندگان محترم میتوانند برای معرفی و فروش تجهیزات دامداری گوسفندی و دام سبک، همچنین ماشینآلات صنایع مختلف از جمله دامداری، صنایع غذایی، صنایع دارویی، ماشینآلات چاپ و بستهبندی، آگهیهای خود را در سایت قلب صنعت درج کنند. این سایت بستری مناسب برای دیده شدن محصولات توسط مردم و کارخانهها فراهم میکند و امکان دسترسی به بهترین و بهروزترین تجهیزات را برای خریداران فراهم میسازد.